İntihal Düşürürken Nelere Dikkat Edilmelidir?
Intihal (plagiarizm) düşürürken dikkat edilmesi gereken birkaç önemli unsur vardır. Bu unsurlar, hem etik açıdan doğru bir yaklaşımı benimsemek hem de akademik yazım kurallarına uygunluk açısından kritik öneme sahiptir. Hızlıtez'in ağzından bunları şu şekilde özetleyebilirim:
1. **Kaynakları Doğru Şekilde Belirtmek**:
Herhangi bir kaynağı kullandığınızda, bu kaynağı doğru bir şekilde atıfta bulunun. Hem alıntı yaparken hem de özetlerken, orijinal kaynağı belirtmek zorundasınız. Alıntı yaparken, kullanılan yazının tırnak işaretleri içinde verilmesi ve kaynağının doğru bir biçimde gösterilmesi çok önemlidir.
2. **Parafraz Yaparken Dikkatli Olun**:
Bir kaynağı kendi cümlelerinizle yeniden ifade etmek, yani parafraz yapmak, intihalden kaçınmak için iyi bir yöntem olabilir. Ancak bu durumda da kaynağınızı yine belirtmelisiniz. Parafrazın da intihal olabileceğini unutmamalısınız; çünkü bir başkasının fikrini, sadece kelimelerle değil, anlamı da değiştirmeden aktarmak intihal sayılabilir.
3. **İntihal Kontrol Araçlarından Yararlanmak**:
Yazınızı teslim etmeden önce, intihal oranını kontrol etmek için çeşitli online intihal denetleme araçlarını kullanabilirsiniz. Bu araçlar, yazınızdaki benzerlikleri tespit etmeye yardımcı olur ve olası intihal durumlarını önceden görmenizi sağlar.
4. **Fikrî Mülkiyet Haklarına Saygı Gösterin**:
Başkalarının fikirlerine, araştırmalarına, yazılarına ve diğer entelektüel ürünlerine saygı göstermek önemlidir. Sadece doğrudan alıntı yapmamakla kalmayıp, başkalarının fikirlerinden esinlenirken de onları doğru şekilde tanımlamak gerekir.
5. **Referansları Tam ve Doğru Yazmak**:
Her kaynağın doğru bir biçimde referans gösterilmesi, yazım stiline uygun olarak yapılmalıdır. APA, MLA, Chicago gibi stil rehberlerine uygun bir biçimde kaynakça oluşturmanız gerekmektedir. Bu, sadece akademik dürüstlük için değil, aynı zamanda yazınızı değerlendirecek kişiler için de önemli bir konudur.
6. **Yazının Orijinalliğini Arttırmak İçin Kendi Yorumlarınızı Ekleyin**:
Başka kaynaklardan bilgi alırken, bu bilgileri kendi cümlelerinizle ifade ederken veya bir soruyu ele alırken, kendi analizlerinizi, yorumlarınızı eklemek, yazınıza orijinallik katacaktır. Kendi bakış açınızı ve yorumunuzu geliştirmek, intihali en aza indirecektir.
7. **Tekrar Eden Alıntılardan Kaçının**:
Sürekli olarak aynı kaynağı ya da benzer kaynakları alıntı yapmak, yazınızın özgünlüğünü zedeler. Alıntıların sayısını sınırlı tutarak, ana metni daha özgün kılacak şekilde yapılandırmaya özen gösterin.
İntihali önlemenin temeli, akademik dürüstlükten ve etik kurallara uymaktan geçer. Başkalarının çalışmalarını kullanırken, her zaman doğru bir şekilde atıfta bulunmalı ve kaynaklarınızı net bir şekilde belirtmelisiniz.
1. Kopyala–Yapıştırdan Kesinlikle Kaçının
En yaygın intihal hatası, kaynaklardan cümlelerin aynen alınmasıdır.
Turnitin, iThenticate gibi yazılımlar bu cümleleri doğrudan algılar.
Çözüm:
Bilgiyi anlayın, özümseyin ve kendi cümlelerinizle ifade edin. Bu yöntem “parafraz” olarak bilinir ve intihali ciddi ölçüde düşürür.
2. Kaynak Gösterimi Akademik Standartlara Uygun Olmalı
Alıntı yaptığınız her bilgi için mutlaka kaynak gösterin. APA, MLA, Chicago gibi atıf sistemleri doğru kullanılmalıdır.
Dikkat:
-
Tüm alıntılar metin içinde ve kaynakçada yer almalı
-
Doğrudan alıntılar tırnak içine alınmalı ve sayfa numarası belirtilmeli
-
Dolaylı anlatımda da mutlaka kaynak belirtilmelidir
3. Parafraz Yaparken Anlam Bozulmamalı
Parafraz, cümleyi sadece kelime değiştirerek değil, yapısal olarak yeniden kurarak yapılmalıdır.
Yanlış:
"Bu çalışma, X üzerine yapılmıştır." → "Bu araştırma, X hakkında yapılmıştır."
Doğru:
"Bu çalışma, X konusundaki mevcut eğilimleri analiz etmeyi amaçlamaktadır."
4. Otomatik Çeviri Araçlarına Dikkat Edin
Yabancı bir kaynaktan otomatik çeviriyle alınan içerikler, Turnitin gibi sistemlerde benzerlik olarak algılanabilir.
Çözüm:
Çevrilen metni kendi cümlelerinize göre yeniden yapılandırın ve mutlaka kaynak gösterin.
5. Tablolar, Grafikler ve Sayısal Verilerde Atıf Unutulmamalı
Çoğu kişi sadece metinlerde atıf yapar ancak tablolar, istatistiksel veriler, grafikler de kaynak gösterilmediğinde intihal sayılır.
Kural:
Her tablo veya grafik altına, verinin kaynağını açıkça yazın.
6. Önce Anlayın, Sonra Yazın
Bir metni anlamadan kopyalayıp değiştirmeye çalışmak hem anlamı bozar hem de intihal riskini düşürmez.
Tavsiye:
Önce ilgili kaynak metni dikkatlice okuyun. Sonra boş bir sayfada kendi kelimelerinizle yeniden yazın. Bu, hem öğrenmenizi güçlendirir hem de özgünlük sağlar.
7. Kaynakça Bölümü de Yazım Kurallarına Uygun Olmalı
Kaynakçada eksik, hatalı ya da yanlış formatta yazılmış bir kaynak, metin içinde atıf yapılsa bile intihal olarak değerlendirilebilir.
Çözüm:
Yazım kılavuzlarına göre (APA 7, MLA 9 vb.) düzenleme yapın ve kaynakları otomatik değil, dikkatli biçimde oluşturun.
8. İntihal Kontrol Yazılımı Kullanın (Ama Doğru Yorumlayın)
Turnitin, iThenticate, PlagScan gibi yazılımlar akademik kurumlarda kullanılır.
Not:
Benzerlik oranı kadar benzerlik türü de önemlidir.
– Literatür taraması doğal olarak benzerlik içerir.
– Alıntılar doğru biçimde gösterildiyse benzerlik sayılsa da intihal değildir.
9. Özellikle Giriş, Literatür ve Teorik Bölümlerde Dikkatli Olun
Bu bölümler genellikle başkalarının çalışmalarına dayandığı için benzerlik riski yüksektir.
Çözüm:
-
Cümleleri kendi üslubunuzla yeniden ifade edin
-
Doğrudan alıntı yerine özetleyici anlatımı tercih edin
-
Farklı kaynakları birleştirerek özgün yorumlar ekleyin
10. Profesyonel Destek Almaktan Çekinmeyin
İntihal düşürme süreci zaman alıcı ve dikkat gerektiren bir iştir.
Tez teslimine az bir süre kaldıysa ya da yazım kurallarına hâkim değilseniz profesyonel destek almak daha sağlıklı sonuç verir.
HızlıTez ile İntihal Oranı Düşürme Desteği
HızlıTez olarak, yüksek lisans, doktora, makale ve proje çalışmalarınızda akademik etik kurallar çerçevesinde intihal oranını düşürmenize yardımcı oluyoruz.
Sunduğumuz Hizmetler:
-
Turnitin/iThenticate raporlarına göre metin düzenleme
-
Akademik parafraz (özgün cümle yapısı)
-
Doğru atıf sistemine geçiş (APA, MLA, Chicago)
-
Tablolar ve görsellerin akademik biçimlendirmesi
-
%10’un altına düşürülmüş benzerlik raporu garantisi
İletişim Bilgileri
İntihal konusunda profesyonel destek almak istiyorsanız bizimle hemen iletişime geçin:
Web: www.hizlitez.com
WhatsApp: 90 536 794 84 26
E-posta: destek@hizlitez.com
